Zakończył się właśnie rok szczególny – rok naznaczony pandemią. COVID-19 wywołał zmiany w prawie wszystkich istotnych sferach naszego życia. Dwie z nich, szczególnie ważne, to ograniczenie mobilności i negatywny wpływ pandemii na naszą kondycję psychiczną. Ponad 40% Polaków zadeklarowało chęć skorzystania z pomocy psychologicznej w czasie pandemii. Zarówno ograniczenia w przemieszczaniu się, jak i wiele aspektów pandemii wywołujących zwiększone zapotrzebowanie na pomoc psychologiczną, spowodowały przyspieszony rozwój zdalnej psychoterapii i całej branży Mental HealthTech.
Mental HealthTech w Polsce: Rozwój usług psychoterapii online
Psychoterapia online to dziedzina w Polsce stosunkowo młoda. Mimo, że rozwój technologii od dawna pozwalał na zdalny dostęp zarówno do usług medycznych, jak i psychoterapeutycznych, to brakowało bodźców do wykorzystania najnowszych rozwiązań teleinformatycznych, które mogłyby zwiększyć dostępność tych usług i poprawić efektywność funkcjonowania opieki psychologicznej w Polsce. Brakowało również przekonania zarówno terapeutów, jak i pacjentów, do nowej formy spotkań terapeutycznych. Nie było też wystarczających dowodów skuteczności zdalnych konsultacji w porównaniu do tradycyjnych wizyt stacjonarnych. Pandemia stała się niezawodnym bodźcem do rozwoju e-terapii, a dowody skuteczności pojawiły się automatycznie. Jedne z największych platform do psychoterapii online powstawały w Stanach Zjednoczonych prawie dekadę temu (Timespace w 2012, Betterhelp w 2013). Dysponując takimi wzorcami opartymi na badaniach i wieloletnim doświadczeniu, łatwiej jest w sposób zdecydowany wprowadzać analogiczne rozwiązania na rodzimym gruncie. Rozwiązania takie o różnym stopniu zaawansowania technologicznego bardzo szybko powstawały i nadal powstają, a te o nieco dłuższej historii zdecydowanie przyspieszyły tempo rozwoju.
Mental HealthTech w Polsce: Kierunki rozwoju psychoterapii online
Rosnący potencjał rozwoju psychoterapii online spowodował szybką reakcję rynku. Z jednej strony funkcjonujące od dawna ośrodki i indywidualni terapeuci rozpoczęły wdrażanie i propagowanie własnych rozwiązań umożliwiających psychoterapię online, z drugiej strony powstały nowe platformy, które w oparciu o technologię zaproponowały kompleksową obsługę terapeutyczną ułatwiającą pacjentowi znalezienie terapeuty, a terapeucie umożliwiającą zwiększenie liczby pacjentów i bardziej efektywne wykorzystanie czasu pracy. Obserwujemy również rozwój bardziej zaawansowanych rozwiązań wykorzystujących sztuczną inteligencję i mających na celu podniesienie skuteczności terapii. Psychoterapia okazuje się dziedziną, w której rozwiązania AI trafiają na podatny grunt i mają szansę przyczynić się do podniesienia jej efektywności.
Szczególną uwagę zwrócić należy na rozwój ofert związanych z rynkiem pracy. Pandemia spowodowała wzrost globalnych problemów ze zdrowiem psychicznym pracowników o 78%. 76% zatrudnionych twierdzi, że pracodawca powinien robić więcej, aby wspierać kondycję psychiczną pracowników. Rozwój tego obszaru stanowić będzie istotną częścią rynku Mental HealthTech w Polsce.
Niewątpliwie dynamika rozwoju coraz bardziej tłocznego rynku Mental HealthTech w Polsce utrzyma się również w roku 2021. Warto już teraz oprzeć śledzenie dalszych kierunków tego rozwoju na aktualnej segmentacji podmiotów oferujących dostęp do psychoterapii online. Obserwując aktualny kształt ich oferty wydaje się uzasadnionym podział na:
- Otwarte platformy do e-terapii (typu marketplace) – nastawione na pozyskiwanie zarówno pacjentów, jak i terapeutów (bez aplikacji mobilnej)
- Zamknięte platformy do e-terapii – nastawione na pozyskiwanie pacjentów, w których rekrutacja terapeutów, jeśli ma miejsce, odbywa się poza platformą
- Ośrodki stacjonarne z platformą do e-terapii – przychodnie i ośrodki terapeutyczne, które poszerzyły swoją ofertę o możliwość zdalnych konsultacji terapeutycznych
- Otwarte aplikacje mobilne do e-terapii (typu marketplace) – nastawione na pozyskiwanie zarówno pacjentów, jak i terapeutów
- Aplikacje do autoterapii lub wspierające terapię – oparte na rozwiązaniach zautomatyzowanych
- Platformy do e-terapii dedykowane firmom – bez oferty skierowanej do użytkownika indywidualnego
- Platformy do e-terapii indywidualnej z ofertą dla firm – rozwiązania obejmujące zarówno ofertę dla użytkownika indywidualnego, jak i ofertę skierowaną do pracodawców
- Terapeuci indywidualni z ofertą e-terapii
Mental HealthTech w Polsce: startupy w natarciu
Opracowany przez Fundację Startup Poland, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz firmę Roche w 2020 roku Raport Digital Health, dobrze obrazuje mapę polskich startupów działających w obszarze zdrowia. Specjalizacje te są zróżnicowane, jednak w czołówce znalazły się dwa obszary: kardiologia (31%) i właśnie psychologia (23%) która ze względu na szczególne uwarunkowania wynikające z pandemii SARS-COV2 ma szansę w 2021 roku pozostać w ścisłej czołówce, a więc i w sferze dużego zainteresowania inwestorów.
„Dziś Mental HealthTeach w Polsce to przede wszystkim lepsze wykorzystanie istniejących zasobów – demokratyzacja dostępu do usług, poprawa bezpieczeństwa wynikajaca z braku konieczności przemieszczania się czy stania w kolejkach ale także digitalizacja narzędzi po stronie terapeutów – notesy w końcu odchodzą do lamusa. W 2021 będziemy obserwować rozwój narzędzi opartych o Uczenie Maszynowe (AI). W Helping Hand już nad takimi rozwiązaniami pracujemy.” – mówi Bernard Gołko Managing Director & CDO w Helping Hand – wiodącej platformie Mental HealthTech w Polsce.
Jednym z kluczowych wniosków z Raportu jest konieczność budowania atmosferty współpracy tak z potencjalnymi inwestorami, agencjami rządowymi (PFR, NCBiR), jak i środowiskiem medycznym. Jak wynika z Raportu Digital Health, mniej niż ¼ badanych kierujących startupami w branży digital health studiowała nauki medyczne, co oznacza, że nie zawsze mają oni pełen obraz potrzeb pacjenta, lekarza lub zrozumienie specyfiki działania systemu ochrony zdrowia. Współpraca pomiędzy ekspertami z różnych dziedzin: technologii, informatyki, biotechnologii, medycyny, polityki zdrowotnej, biznesu jest koniecznością i jednocześnie dużym wyzwaniem.
Źródło: hh24.pl
1) Raport z badań „Stresory, radzenie sobie oraz symptomy zaburzenia adaptacyjnego w czasie pandemii COVID-19”, Dr hab. Małgorzata Dragan Mgr Magdalena Skrodzka Piotr Grajewski, wrzesień 2020
2) Raport Oracle & Workplace Intelligence, 2020, https://www.oracle.com/news/announcement/ai-at-work-100720.html